رسم و رسومات عروسی ، همیشه از قدیم وجود داشته اند و برخی از آنها پای ثابت عروسی ها است و همچنان برگزار می شود معمولا رسم و رسوم عروسی از زمان خواستگاری شروع و حتی تا بعد از شب عروسی نیز ادامه پیدا می کند. یکی از رسم هایی که بعد از مراسم عروسی برگزار می شود ، رسم پاگشا کردن عروس و داماد است قطعا بارها این رسم را شنیده و دیده اید و حتی ممکن است در منزل شما نیز نو عروس و دامادی دعوت شده باشند.
پاگشا مراسمی است که اقوام عروس و داماد در ایران در منزل خودشان برگزار میکنند که پای زوج جدید بعد از عروسی یا عقد به منزل آنها باز شود. رونما هدیه ایست که در این میهمانی رد وبدل میشود.
در اقليت اقوام ايراني روايت است در گذشته عروس برای قطع علاقه از خانه پدری، تا چهل روز نباید به خانه پدر بازمیگشت. در روز چهلم یا کمی پیش و پس از آن، مادر عروس ابتدا وی را پاگشا میکرد. پاگشای خانواده عروس عموماً در ظهر و به صرف نهار انجام میشد.در این میهمانی همه کسان داماد و عروس دعوت میشدند و میهمانان به فراخور هدیهای به عنوان رونما به عروس میدادند.
پاگشای خانواده داماد چند روز بعد انجام میشد و سپس نوبت اقوام دورتر عروس و داماد میرسید که میزبان هردو خانواده باشند.البته روايت قابل استناد نيست چون اقليت محسوب مي شوند.در اكثريت اقوام اصيل ايران نظير بختياري، لر وشهرهاي نظير شهركرد، اصفهان و مشهد ، اين رسم به گونه ي دعوت خانواده ي داماد ، از عروس اتفاق مي افتد كه با هداياي نفيس از جانب خانواده ي داماد به خانواده ي عروس به همراه است
پاگشا در کجا برگزار میشود؟
در اصل پاگشا باید در منزل میزبان برگزار شود. اما با کوچک شدن منازل، مهمانی دادن کمی سخت شده و معمولا افراد ترجیح میدهند که مراسم پاگشا را در خارج از منزل برگزار کنند. البته این بستگی به وسع مالی و فرهنگ خانواده میزبان نیز دارد. بعضا دیده شده که پاگشا در حد یک مجلس نامزدی گرفته میشود و در برخی موارد نیز یک مهمانی خودمانی و کوچک به عنوان مراسم پاگشا برگزار میشود.
در بعضی فرهنگها این اعتقاد وجود دارد که پاگشا باید در منزل میزبان برگزار شود و دعوت به رستوران، یک مراسم پاگشا محسوب نمیشود و شانه خالی کردن است. بنابراین اگر به عنوان یک میزبان میخواهید تصمیم بگیرید که مراسم پاگشا را کجا برگزار کنید این نکته را به خاطر داشته باشید.
چه افرادی به مراسم پاگشا دعوت میشوند؟
پاسخ این سوال صددرصد به فرهنگ اقوام مختلف و توان مالی میزبان بستگی دارد. در بعضی از فرهنگها بزرگان فامیل و اقوام نزدیک به علاوه خانواده عروس یا داماد به همراه دختر خانم و آقا پسر به مراسم پاگشا دعوت میشوند. اما با توجه به وضعیت اقتصادی حاکم در اجتماع و فرهنگ امروزی، در مراسم پاگشای عروس و داماد، علاوه بر زوجی که مراسم پاگشا بخاطر آنها برگزار شده است، خانواده درجه یک آنها(خانواده عروس یا داماد با توجه به نسبت میزبان با عروس و داماد) دعوت میشوند.